Geen welvaart zonder digitale inclusie
Vandaag heeft 40% van de Belgische bevolking tussen 16 en 74 jaar het moeilijk in de digitale maatschappij. Dat becijferde de Koning Boudewijnstichting. Het gebrek aan digitale basisvaardigheden treft alle lagen van de bevolking. Zo is 30% van de 16- tot 24-jarigen digitaal kwetsbaar.
Het gevolg? Meer ongelijkheid in onderwijs, werk, gezondheid … kortom, in alle facetten van het samenleven. Digitale exclusie veroorzaakt m.a.w. sociale exclusie.
DigitAll verenigt meer dan 120 bedrijven, sociale organisaties en overheidsinstellingen die de digitale kloof in België willen dichten. In de afgelopen jaren heeft deze brede coalitie, op individuele en collectieve basis, projecten gelanceerd om België digitaal inclusiever te maken. Ook de overheid bleef niet stilzitten en heeft verscheidene van die projecten financieel ondersteund, terwijl ze zelf aan de basis lag van bijkomende initiatieven.
Vandaag moeten we echter durven vaststellen dat we ondanks die nuttige – maar gespreide, kleinschalige en vaak ongecoördineerde – projecten, nog ver verwijderd zijn van een digitaal inclusieve samenleving.
Om in ons opzet te kunnen slagen is er nood aan een globale strategie die gedragen wordt door alle beleidsniveaus en die op een gecoördineerde manier geïmplementeerd wordt in samenwerking met de betrokken actoren uit de economischhe, sociale en academische wereld.
We roepen de toekomstige regionale en federale regeringen dan ook op om deze uitdaging samen met ons aan te pakken.
Sla de handen in elkaar, over partij-, taal- en institutionele grenzen heen. Het is de hoogste tijd dat een breed en ambitieuss digitaal inclusiebeleid uitgewerkt wordt.
Digitale inclusie: essentieel voor burger, economie en overheid
Mensen met digitale vaardigheden hebben makkelijker toegang tot gezondheidszorg, onderwijs en overheidsdiensten. Bovendien vergroten ze er hun tewerkstellingskansen mee.
Automatisering doet jobs verdwijnen, maar creëert ook nieuwe opportuniteiten. Digitale basisvaardigheden zijn echter essentieel om die te kunnen grijpen. Agoria verwacht dat tegen 2030, tussen 300.000 en 560.000 nieuwe jobs zullen gecreëerd worden die enkel kunnen ingevuld worden door werknemers met digitale basisvaardigheden. Die vaardigheden zijn dus broodnodig om ons concurrentievermogen en ons innovatiepotentieel te vrijwaren.
En de wereld staat niet stil. Generatieve AI komst sterk opzetten, met een mogelijke impact op 60% van de jobs in onze westerse economieën, dixit het IMF. Laten we niet wachten tot nog meer mensen niet meer mee kunnen. De kost van nog meer burgers die digitaal afhaken, zal zeer groot zijn. En laat het duidelijk zijn: iedereen loopt het risico om op een bepaald moment digitaal uitgesloten te worden.
3 concrete aanbevelingen voor digitaal inclusieve regeerakkoorden:
1) Ontwikkel een gecoördineerde meerjarenstrategie voor digitale inclusie, met 1 verantwoordelijke per beleidsniveau en een interministerieel overlegcomité.
In de afgelopen jaren werden verscheidene waardevolle initiatieven genomen door een 20-tal ministers, elk binnen hun eigen bevoegdheidsdomein. Het spreekt voor zich dat die initiatieven meer impact zouden hebben, als ze deel uitmaakten van een gecoördineerd plan dat bovendien beroep kan doen op de ruime expertise van private, sociale en academische stakeholders.
2) Zorg voor een structurele financiering van bestaande initiatieven.
De versplintering en kleinschaligheid van de initiatieven is een tweede uitdaging die dient aangepakt. Veel waardevolle projecten verdienen het om nog meer kwetsbare burgers te bereiken.
3) Maak werk van een inclusieve totaalaanpak.
Al te vaak ligt de focus op één onderdeel van de oplossing of op één bepaalde groep. Men deelt toestellen uit of subsidieert lessen in digitale vaardigheden. Maar het ene kan niet zonder het andere. Bovendien moet men digitale vaardigheden zeer breed bekijken: kennis, vaardigheden en attitudes zijn even belangrijk om actief, creatief, kritisch en bewust te kunnen deelnemen aan de gedigitaliseerde samenleving.
Een overheid die werk maakt van een globale visie op en een gecoördineerde strategie voor digitale inclusie, zal op onze steun en samenwerking kunnen rekenen.
Wij staan klaar voor een uitdagende en impactvolle samenwerking.